Në vitin 2014 Shqipëria miratoi ligjin e ri “Për të Drejtën e Informimit” duke shënuar një ndryshim thelbësor të qasjes së institucioneve publike në raport me dhënien e informacionit për publikun, qytetarët, median dhe organizatat e shoqërisë civile. Ligji i miratuar u vlerësua dhe vijon të mbetet i vlerësuar si një ndër gjashtë ligjet më të mira (https://www.rti-rating.org) për garantimin e aksesit në informacionin zyrtar në kuadër të transparencës me publikun.

Ligji për të Drejtën e Informimit është një mekanizëm i përdorur masivisht nga organizatat e shoqërisë civile, organizatat mediatike, gazetarët por edhe vetë qytetarët, për të përfituar informacion mbi procedura, vendimmarje, kontrata, etj. tw institucioneve publike qendrore dhe vendore.

Në 28 Shkurt 2022, LevizAlbania, projekti i Agjencisë Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim SDC, organizoi një tryezë diskutimi “Gazetaria vendore në kohë krizash”, tryezë e fokusuar mbi rolin e gazetarisë dhe organizatave mediatike gjatë situatave të jashtëzakonshme, sikundër ishin “Termeti i 27 Nëntorit 2019” dhe i viti 2020, i njohur tashmë si viti pandemisë “COVID-19”. (mëso më shumë rreth tryezës në fjalë)

Gjatë kësaj tryeze, përfaqësuesit e Komisionerit për të Drejtën e Informimit njoftuan se ky institucion ka nisur një seri konsultimesh për ndryshimin, me qëllim përmirësimin, të “Ligjit për të Drejtën e Informimit”. Bazuar në këtë njoftim, LevizAlbania u angazhua në organzimin e një tryeze konsultimi publike midis organizatave të shoqërisë civile, përfaqësuesve të gazetarisë së pavarur, organizatave mediatike, gazetarëve, institucioneve publike dhe me praninë e OSBE-së.

Në 29 Mars 2022, u zhvillua pikërisht kjo tryezë ku të pranishëm ishin shumë aktorë të shoqërisë civile, institucioneve qëndrore si dhe vetë Komisioneri për të Drejtën e Informimit Z. Besnik Dervishi.

Disa organizata të shoqërisë civile, si ResPublica, Centre for Legal Empowerment, Qendresa Qytetare dhe Qendra ALTRI u angazhuan në analizimin e imtësishëm të ndryshimeve të nevojshme që duhet të pësojë ligji aktual për të Drejtën e Informimit, duke nxjerr disa sygjerime/rekomandime si grupe interesi dhe përdorues konsistent të këtij ligjit, të cilat iu prezantuan të gjithë të pranishmëve, përfshirë Kominisionerin për të Drejtën e Informimit.

Shiko këtu dokumentin me propozimet e organizatave të shoqërisë civile:

KOMENTE DHE REKOMANDIME PËR DRAFTIN PËR DISA SHTESA E NDRYSHIME NË LIGJIN NR. 119 V.2014

Drejtori Ekzekutiv i LevizAlbania, Erton Kashta

Drejtori Ekzekutiv i projektit LevizAlbania Z. Erton Kashta, u shpreh: “Jemi shumë të kënaqur që po organizojmë këtë tryezë të përbashkët të organizuar nga projekti LevizAlbania dhe Kominsioneri për të Drejtën e Informimit, ku të pranishëm janë jo vetëm aktorët e shoqërisë civile, gazetarët por edhe institucione dhe agjensi të ndryshme, organizata ndërkombëtare që kanë interes në ligjin për të drejtën e informimit. Qeverisja vendore në mënyrë specifike pasi në atë nivel zbatohen shumë politika që vijnë nga qeverisja qëndrore dhe është më afër qytetarëve. Për këtë arsye ne jemi këtu për të mbështetur një nga elementet më të rëndësishëm të aktivizimit qytetar, duke qenë kërkuesit kryesorë të përmirësimit të vazhdueshëm të mënyrës së qeversijes dhe sidomos transparencës qeverisëse. Puna e deritanishme e aktorëve të shoqërisë civile që ne kemi mbështetur na ka treguar që shumë procese, procedura, kompetenca ndërthuren me njëra-tjetrën kur vjen puna tek transparenca. Për këtë arsye është e nevojshme që kjo e drejtë që kanë qytetarët dhe grupet e interesit të përmirësohet. Kjo do ti shërbente rritjes së angazhimit qytetar në kërkimin e informacionit dhe rritjen e transparencës”.

Komisioneri për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjes së të Dhënave Personale Z. Besnik Dervishi

Ndërkohë Komisioneri për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjes së të Dhënave Personale Z. Besnik Dervishi shprehu mirënjohjen për kontributin e vazhdueshëm të shoqërisë në përmirësimin e funksionalitetit të ligjit për të drejtën e informimit.  “Që në viti 2014 me miratimin e ligjit të ri për të drejtën e informimit ne kemi nisur një rrugëtim të përbashkët. Sot pas kaq vitesh, kemi shumë gjera për të diskutuar bazuar në një axhende pozitive përsa i përket zbatimit të ligjit për të drejtën e informimit, ashtu sikundër mendoj që ka shumë cështje të tjera që sëbashku mund ti cojmë përpara për ceshtjet mbi të drejtën e informimit. Ka gjithmonë sfida të reja kur vjen puna për të drejtën e informimit dhe ne kemi qenë dhe jemi të hapur për cdo kontribut që përmirëson ligjin për të drejtën e informimit. Ligji aktual për të drejtën e informimit është shumë I avancuar, por ne nuk kemi pse të mos marrim përsipër sfida që e përmirësojnë atë cdo herë dhe më shumë. Ne nuk kemi pse të mos tentojmë të avancojmë duke e vënë në presion pozitiv funksionimin e ligjit për të drejtën e informimit. Ne kemi nisur javën e kaluar një iniciative gjithëpërfshirëse të titulluar “Ditët e Transparencës”.

Për të mësuar më shumë rreth tryezës së konsulitimit të organizuar nga “LevizAlbania dhe Komisioneri për të Drejtën e Informimit” mbi ndryshimet në “Ligjin për të Drejtën e Informimit” klinkoni në videot në link më poshtë.

Tryeza e konsultimit - Pjesa 1

Tryeza e konsultimit - Pjesa 2

Por cfarë parashikojnë deri tani këto ndryshime?

Propozimet në draft-ligjin e ri për të drejtën e informimit përfshijnë disa ndryshime nga statusi i punonjësve të institucionit për të drejtën e informimit, krijimin e bordit këshëllimor të komisionerit, uljen e masës administrative për moszbatimin e ligjit (masë që synon të rrisë efikasitetin e masës), detyrimin e institicioneve publike për krijimin e ëebsiteve (faqeve të internetit) dhe direktorisë për të drejtën e transparencës, etj. Për të mësuar më shumë rreth këtyre propozimeve mund të shkarkoni dokumentin më poshtë.

DISA SHTESA DHE NDRYSHIME NË LIGJIN NR.119, DATË 14.09.2014 - PËR TË DREJTËN E INFORMIMIT

#LevizAlbania #DedikuarDemokracisëVendore #TryezeKonsultimi #ShoqëriaCivile #EDrejtaInformimit

Fotogaleria e tryezës së konsultimit të organizuar nga LevizAlbania