Titulli i propozimit |
Modeli Win-Win për Pjesëmarrje Qytetare në Qeverisjen Vendore |
Përmbledhje e pikës 2.2 (seksionin II më poshtë) |
Në vendin tonë ka pasur zhvillime pozitive të kuadrit ligjor që kanë krijuar një kontekst nxitës (tashmë edhe detyrues) për qeverisjen vendore me pjesëmarrje qytetare. Me ligjin e ri “Për Vetëqeverisjen Vendore” bëhet e detyrueshme ngritja e këshillave komunitarë të lagjeve dhe ndërlidhësve komunitarë, si dhe sanksionohet e drejta e nismës qytetare për miratimin e projektakteve nga këshillat bashkiakë. Pavarësisht këtyre risive në rrafshin legjislativ, sigurimi i pjesëmarrjes reale dhe efektive të komunitetit mbetet një sfidë. Pjesëmarrja e komunitetit në qeverisjen vendore do të bëhet realitet vetëm nëse mundësohet proceduralisht dhe praktikisht përfaqësimi aktiv i qytetarëve në të gjithë ciklin e zhvillimit të projekteve vendore, duke përfshirë fazën planifikuese, fazën vendimarrëse dhe fazën zbatuese. Praktika e qeverisjes vendore në Shqipëri tregon se rastet e bashkëpunimit të efektshëm mes qeverisjes vendore dhe komunitetit kanë qënë sporadike dhe metodat e përdorura për ta siguruar atë (bashkëpunimin) kanë qënë të ndryshme (shpesh inkonsistente). Rezultati i pashmangshëm i kësaj “kakofonie” ka qënë mungesa e një bashkëpunimi efektiv dhe të qëndrueshëm. Tani që bashkëpunimi është një detyrim ligjor (jo thjesht praktikë e mirë pune), Rregulloret e brendshme të bashkive duhet të parashikojnë procedura konkrete për pjesëmarrjen qytetare në përgatitjen dhe zbatimin e programeve vendore. Ndërkohë, njësitë e pushtetit vendor në Shqipëri nuk kanë pse të “shpikin rrotën” në këtë drejtim sepse së paku prej 10 vitesh Këshilli i Evropës ka përpunuar dhe propaganduar një instrument të unifikuar pikërisht për këtë qëllim (pra parime dhe modele procedurash konkrete që e bëjnë praktikisht të mundur pjesëmarrjen qytetare në qeverisjen vendore). Ky instrument quhet “Toolkit of Local Government Capacity Building Programmes 2005”. Toolkit-i, është një set i unifikuar parimesh, kriteresh dhe procedurash, të ashtuquajtura Win-Win, të cilat duhet të përdoren nga njësitë e pushtetit vendor për përzgjedhjen dhe zbatimin e programeve vendore në mënyrë të tillë që të përfitojë një rreth sa më i gjerë qytetarësh dhe të gjitha palët të fitojnë[1]. Në thelb, projekti i propozuar nga ISPL synon pilotimin e Toolkit-it në 2 (dy) bashki.
|
Qëllimi dhe Objektivat |
1. Rritja e kapacitetit të administratave të dy bashkive pilote dhe aktorëve të komunitetit të tyre, në përdorimin e metodave të përparuara të pjesëmarrjes publike në programet e zhvillimit vendor (“Modeli Win-Win” i Këshillit të Evropës). 2. Identifikimi i nevojave dhe përparësive të qytetarëve në bashkitë Kukës/Mirditë dhe Kavajë/Përmet përmes përdorimit të metodave dhe procedurave të Modelit. 3. Vendosja e një precedenti, të replikueshëm, në bashkitë e përzgjedhura (dhe më gjerë) nëpërmjet zhvillimit të projekteve konkrete zhvillimore vendore, me pjesëmarrjen e qytetarëve. |
Aktivitetet kryesore |
· Identifikimi i nevojave, fushave potenciale të ndërhyrjes dhe aktorëve përkatës të interesit dhe thirrje për projektpropozime në fushat e identifikuara-afishimi publik i projektpropozimeve. · Përzgjedhja (short listing) dhe prioritizimi i projektpropozimeve sipas kritereve SMART dhe Win-Win. · Mbledhja e pikëpamjeve qytetare mbi projektpropozimet e diskutuara përmes dy sondazheve. · Diskutimi i tre-katër projektpropozimeve më të përshtatshme në workshop-e me propozuesit/aktorët e interesit, prezantimi përpara këshillave të bashkive pilote të projekt propozimeve dhe miratimi në parim i një deri në dy projektpropozimeve. · Hartimi i një Plani Veprimi për zbatimin e projekteve pas miratimit të tyre. · Përmirësimi i Rregulloreve të Brendshme të dy bashkive pilote për pjesëmarrjen qytetare në programim vendor. · Miratimi zyrtar i projekteve dhe përmirësimeve të Rregulloreve të Brendshme të dy bashkive pilote. |
Rezultatet e pritshme |
Një metodologji-model teorik i përshtatur me situatën specifike në bashkitë e përzgjedhura; Dy Vendime të këshillave bashkiakë për përmirësimet e rregulloreve të bashkive pilote; Një Listë e Projekteve sipas Përparësisë për t’u përfshirë në programet zyrtare të zhvillimit të bashkive të përzgjedhura. Dy Vendime të këshillave bashkiakë që miratojnë projekte zhvillimore konkrete dhe planet per zbatimin e tyre. |
Përfituesit kryesorë |
Bashkitë pilote/OJF vendore; Organizata biznesi lokal; Grupime specifike; Organizmat e rinj komunitarë. |
Kohëzgjatja e projektit (muaj) |
12 muaj |
Zona e zbatimit të propozimit |
Bashkitë pilote Kukës ose Mirditë dhe Kavajë ose Përmet |