Arsyetimi i Propozimit:
Prodhimi I energjise elektrike në Shqipëri bazohet në hidrocentralet në masen 99.8%, me kaskadën e Drinit e cila mbulon më shumë se 88% të prodhimit dhe hidrocentralet e vogla, tashmë më shumë se 900 të ndërtuara apo process lejimi dhe ndërtimi, të cilat prodhojnë më pak se 5% të energjisë së konsumuar në rang vendi. Pavarësisht prodhimit të tyre jashtëzakonisht të ulët, gjurma e tyre ekologjike dhe efekti i tyre negativ në aspektin social dhe ekonomik të popullatës vendase është padrejtësisht i lartë. Këto projekte kanë shkaktuar tashmë ndikime të mëdha negative në këto zona me ndjeshmëri ndaj mjedisit duke rritur shqetësimin e florës dhe faunës, si dhe statusin socio-ekonomik të popullatës lokale. Për më tepër, procesi i ndërtimit të HEC-ve në Shqipëri në shumicën e rasteve nuk kryhet sipas ligjeve dhe rregullave të vendosura për konsultim publik. Kështu, transparenca e humbur ka çuar në shumë raste konfliktuale në gjithë vendin dhe në mosrespektim të nevojave dhe kërkesave të popullsisë së prekur nga këto vepra, të cilët prekën maksimalisht nga ndërtimi i tyre.
Qëllimi dhe objektivat specifike:
Ndërgjegjësimi publik mbi efektin e ndërtimit të parregulluar të hidrocentraleve në cilësinë e jetës së popullatës lokale dhe aktivizimi i saj në vendimmarjen për çeshtje të një rëndësie të veçantë
Objektivat:
- Prodhimi dhe publikimi i një cikël dokumentaresh të shkurtër mbi efektin e grupimeve të hidrocentraleve mbi popullatat vendase;
- Prodhimi dhe publikimi një seri shkrimesh investigative mbi procedurat, aktorët dhe efektin e këtyre veprave; dhe
- Mbajtja e degjesave publike dhe shpërndarja e gjetjeve të projektit me popullsinë vendase me qellim rritjen e ndërgjegjësimit mbi rolin e tyre në vendimmarrje.
Aktivitetet kryesore:
- Ngritja dhe konsolidimi i grupit të punës;
- Konfigurimi online i platformës Web-Gis për publikimin e dokumentarëve, skedave shoqëruese dhe artikujve;
- Identifikimi i investimeve të planifikuara dhe të kryera në fushën e digave hidroelektrike (grupimeve) & mbledhja e informacionit nga institucionet përkatëse dhe ekspertët e fushës;
- Takimet fillestare në terren me qëllim identifikimin dhe ndërlidhjen me grupet e popullsisë të prekur nga investimet e kryera dhe të planifikuara;
- Video-xhirime në terren me grupet e prekura;
- Fillimi, hartimi, redaktimi i artikujve hetues për investimet në fjalë;
- Prodhimi i mini dokumentarëve dhe ngarkimi në platformë dhe shpërndarja
- Shkëmbimi i produkteve të projektit dhe informacionit me bashkëpunëtorët dhe palët e interesuara
- Mbajtja e dëgjesave publike në terren me popullsinë e prekur
Rezultatet e pritshme:
- Një platformë e bazuar në sistemet Web-Gis për publikimin e artikujve të parashikuar hetues dhe dokumentarë të shkurtër për akses të thjeshtuar nga publiku
- 5 dokumentarë të formës së shkurtër (10-15 Minuta) mbi efektin e hidrocentraleve të ndërtuara dhe të parashikuar, në cilësinë e jetës së popullatës lokale, të shoqëruara me skedat përkatëse informuese në tekst.
- 3 shkrime investigative të prodhuara nga ACQJ dhe 5 (pesë) shkrime invesigative të prodhuara nga EcoAlbania dhe mbikqyrur nga redaksia e ACQJ.
Përfituesit kryesorë:
- Popullsitë lokale të prekura nga veprat energjitike;
- Institucionet qendrore dhe lokale;
- OSHC-të dedikuar çshtjeve lokale dhe mjedisore